Bệnh viêm phúc mạc (FIP) ở mèo có phải là án tử?

Bệnh viêm phúc mạc FIP ở mèo là một trong những bệnh phổ biến ở mèo được liệt vào danh sách những bệnh hiểm nghèo, với tỉ lệ tử vong rất cao và được xem là án tử đối với mèo. Vậy bệnh FIP có những ảnh hưởng nào nghiêm trọng đến sức của mèo khiến tất cả các chủ nhân đều phải lo lắng.

1. Bệnh viêm phúc mạc FIP ở mèo là gì? 

Bệnh viêm phúc mạc FIP (viết tắt của Feline Infectious Peritonitis) ở mèo là bệnh truyền nhiễm do virus Corona ở mèo gây ra. Virus Corona này rất phổ biến và thường không gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng trong thời gian ủ bệnh ngoài những dấu hiệu tiêu chảy nhẹ. Nhưng sau đó, virus sẽ phát triển mạnh và biển đổi thể trong đường ruột của mèo dẫn đến tình trạng nhiễm trùng, khi này virus Corona mới được gọi là virus viêm phúc mạc ở mèo (FIPV: Feline Infectious Peritonitis Virus). Đến giai đoạn này, virus bắt đầu tấn công gây viêm nặng ở các mô xung quanh bụng, thận và não.

Mặc dù bệnh FIP ở mèo được cho rằng không có khả năng lây nhiễm nhưng với những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mèo cũng khiến nhiều người phải bật chế độ cảnh giác. Tỉ lệ tử vong khi mắc bệnh FIP lên đến 10% tổng số ca được ghi nhận.

2. Dấu hiệu bệnh FIP ở mèo:

Triệu chứng ban đầu của bệnh FIP ở mèo có thể khác nhau nhưng thường là sốt tăng giảm liên tục, chán ăn và mèo trong trạng thái không muốn vận động. Sau thời gian ủ bệnh, tùy vào thể FIP sẽ có những dấu hiệu bệnh cụ thể.

Bệnh FIP sẽ được chia làm 2 thể: thể ướt và thể khô với triệu chứng cụ thể, tuy nhiên cũng có những trường hợp dấu hiệu FIP ở mèo tổng hợp của cả hai thể.

Thể khô: thể FIP này thường gây nhiễm trùng và tổn thương viêm xung quanh các mạch máu trong cơ thể mèo. Nhiễm trùng này dần làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến não, gan, thận, phổi, da. Khi bị suy đa tạng, mèo có thể bị co giật, di chuyển bất bình thường. Một số trường hợp khiến mèo khát nước, đi tiểu nhiều, nôn mửa, sụt cân và vàng da.

Thể ướt: với thể này, dịch, chất lỏng sẽ được tích ở bụng hay ngực mèo gây phù nề, chèn phổi khiến mèo cảm thấy khó thở. Thể FIP này gây tổn thương mạch máu dẫn đến viêm và chất lỏng rò rỉ từ máu có thể tràn vào bụng, ngực.

Cả hai thể đều có những chuyển biến nghiêm trọng theo thời gian khiến mèo dần kiệt sức. Nhiều trường hợp phải dùng đến biện pháp trợ tử cho các bé mèo sau thời gian chữa trị vài tuần hoặc vài tháng.

3. Điều trị bệnh FIP ở mèo:

Trước đây, bệnh FIP gắn liền với án tử dành cho mèo vì không tìm ra được phương pháp chữa khỏi. Trong thời gian gần đây, đã có những loại thuốc, vaccine kháng virus FIP. Dù đó là một tin vui cho các bé mèo nhưng những loại thuốc, vaccine này vẫn chưa được Cơ quan Quản lý Thực Phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức công nhận và phê duyệt hiệu quả phòng ngừa virus gây bệnh viêm phúc mạc ở mèo.

Đa số, biện pháp điều trị chính thống hiện tại cũng chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ chăm sóc, tăng sức đề kháng cho mèo, truyền dịch và truyền máu.

Chính vì thế, để quyết định phương pháp điều trị phù hợp cho mèo của bạn cần phải có sự tư vấn của bác sĩ chuyên môn để tránh những tác dụng phụ không mong muốn mà chi phí lại quá cao.

4. Đã có vaccine kháng bệnh FIP ở mèo hay chưa?

Câu là lời là có. Nhưng các loại vaccine hiện tại vẫn chưa được chứng minh có hiệu quả và kiểm tra tác dụng phụ từ Hội đồng tư vấn vaccine cho mèo khuyến nghị. Loại vaccine này có thành phần chứa hoạt chất GS-441524 với 2 dạng uống và tiêm và có thể dễ dàng điều trị tại nhà.

Kết quả mang lại giữa dạng uống và tiêm là như nhau nhưng đối với những trường hợp mèo bị FIP nặng thì dạng tiêm được khuyến khích sử dụng để giúp mèo vượt qua giai đoạn nguy kịch, sau đó có thể chuyển sang dạng uống để tiết kiệm chi phí chữa trị. Tuy nhiên, dạng tiêm vẫn mang kết quả tốt hơn hết trong đa số những ca được nghiên cứu, thống kê đáp ứng tốt. Lí do chính là khi mèo nhiễm FIP nặng, hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng nhiều, khả năng hấp thụ kém nên thuốc tiêm là cách tốt nhất trong giai đoạn nguy kịch này.

Thuốc cũng sẽ có nhiều liều lượng khác nhau từ 13mg/kg đến 20mg/kg và liều 20mg/kg được nhiều đánh giá là đáp ứng tốt nhất cho mèo và khả năng hồi phục cao nhất. Đối với những liều nhỏ sẽ có ưu điểm là mèo có thể mắc lại bệnh FIP trong tương lai, nghĩa là không đáp ứng cho việc kháng bệnh sau này; bên cạnh đó, khi đã sử dụng liều thấp và mắc lại bệnh điều đó đồng nghĩa với khả năng virus kháng thuốc rất cao cho dù sử dụng liều cao trong thời gian này mèo cũng không thể đáp ứng được thuốc dẫn đến kết quả mà không ai mong muốn. Những trường hợp sử dụng liều 20mg/kg chưa có ghi nhận mèo bị tái nhiễm hay kháng thuốc.

Bên cạnh đó, dưới đây là những cách để bảo vệ mèo của bạn do các chuyên gia khuyên:

• Giữ cho mèo luôn trong tình trạng khỏe mạnh để có sức để kháng tốt nhất.
• Đảm bảo khay đựng cát vệ sinh luôn được dọn dẹp sạch sẽ. Thêm một lưu ý cho bạn là nên chọn loại cát vệ sinh thấm hút tốt và có khả năng kháng khuẩn. Việc chọn cát cũng góp phần hạn chế những ổ bệnh tiềm năng gây nhiễm trùng cho mèo bị bệnh FIP
• Khu vực vệ sinh của mèo phải cách xa nơi ăn uống
• Nuôi tối đa 3 mèo trong mỗi phòng để tránh điều kiện sống đông đúc gây lây nhiễm chéo

5. Bệnh FIP ở mèo có lây sang người hay không?

Khi nghe bệnh FIP ở mèo do virus Corona gây ra hẳn làm nhiều người không ngừng đặt câu hỏi liệu bệnh FIP ở mèo có lây sang người hay không? Bệnh Covid-19 ở người và bệnh viêm phúc mạc FIP ở mèo là do 2 loại virus Corona gây ra: SARS-CoV2 ở người và FcoV ở mèo. FcoV và SAR-CoV2 hoàn toàn khác nhau và không có khả năng lây lan sang người.

Tuy nhiên cũng có trường hợp SARS-CoV2 lây nhiễm sang mèo. Đã có những ghi nhận các trường hợp chó mèo bị nhiễm virus SARS-CoV2 nhưng tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) khẳng định không có bằng chứng cho thấy chó mèo mang hoặc truyền virus này sang người. Và Hiệp hội Thú y Động Vật nhỏ Thế Giới (WSAVA) chưa tìm ra được trường hợp cho thấy COVID-19 có thể lây từ vật nuôi.