Nhiều người vẫn nghĩ bệnh dại chỉ có thể xảy ra ở chó bởi theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), có đến hơn 99% những trường hợp bệnh dại ở người đều truyền nhiễm do vết cắn của chó, ngạc nhiên hơn là cứ mỗi 9 phút có một ca tử vong do bệnh dại, 4/10 nạn nhân là trẻ em. Như vậy đâu đó 1% các trường hợp mắc bệnh dại đến từ các nguồn lây nhiễm khác.

Thật vậy, virus gây bệnh dại có thể lây nhiễm và ảnh hưởng đến bất kỳ động vật có vú nào, mèo và con người không là ngoại lệ với loại bệnh này. Một thống kê ngạc nhiên là mèo ở Hoa Kỳ có tỉ lệ mắc bệnh dại cao hơn chó. Khả năng tử vong khi bệnh dại tái phát là rất cao, tuy nhiên, hiện tại đã có vaccine phòng ngừa nên các trường hợp bệnh dại xảy ra ở vật nuôi trong nhà rất hiếm gặp.

1. Bệnh dại là gì?

Bệnh dại gây ra do một loại virus tấn công đến hệ thần kinh trung ương của động vật có vú. Nó thường được lây nhiểm thông qua vết cắn của động vật. Khi có cơ hội xâm nhập vào cơ thể vật chủ thông qua vết cắn, virus sẽ di chuyển khắp cơ thể dọc theo dây thần kinh cho đến khi đến được não. Khi đã vào não, vật chủ sẽ bắt đầu có những triệu chứng và thường sẽ tử vong trong thời gian 7 ngày.

2. Bệnh dại ở mèo lây nhiễm ra sao?

Hiện tại ở Việt Nam vẫn chưa có một điều luật nào bắt buộc vật nuôi phải được tiêm vaccine phòng bệnh, nhất là bệnh dại. Thế nên tình trạng vật nuôi hay chó mèo hoang mang mầm móng bệnh vẫn có nguy cơ ở bất kì đâu.

Mèo mắc bệnh dại đa số là do các vết cắn với mèo hoang trong khu vực, nguyên nhân chính là tranh giành lãnh thổ. Vì thế, việc triệt sản mèo (đặc biệt là mèo đực) là vô cùng cần thiết để hạn chế thói quen đánh dấu, tranh giành lãnh thổ. Ngoài ra, mầm bệnh từ các động vật hoang khác như chồn hôi, dơi, cáo, và chó là ổ chứa virus chủ yếu chiếm 96-97%. Mèo không được nuôi trong môi trường khép kín có nguy cơ nhiễm bệnh dại rất cao.

3. Các triệu chứng của bệnh dại ở mèo: 

Khi phát hiện mèo của bạn có vết cắn lạ từ môi trường bên ngoài phải ngay lập tức nghĩ đến tình trạng mèo có nguy cơ nhiễm virus gây bệnh dại. Nếu là thú cưng của những người xung quanh, bạn có thể hỏi thăm tình hình sức khỏe của thú cưng và vấn đề tiêm phòng để đoán được nguy cơ mắc bệnh của mèo mình. Nếu là động vật hoang, hãy đưa đến cơ sở y tế thật sớm để báo về khả năng phơi nhiễm bệnh dại.

Trong trường hợp khẩn cấp thế này, bác sĩ thú y sẽ đề xuất tiêm vaccine bệnh dại ngay lập tức để ngăn chặn virus xâm nhập đến não. Có trường hợp mèo của bạn sẽ được yêu cầu cách ly và theo dõi trong vài tuần để xem có dấu hiệu phát dại hay không.

Các triệu chứng bệnh dại có thể quan sát được:

• Thay đổi hành vi. Mèo mắc bệnh dại có xu hướng dễ bị kích động hơn bình thường. Mèo trở nên ít muốn gần gũi với chủ và tự cô lập bản thân.
• Trong thời gian phơi nhiễm bệnh dại, mèo trở nên khá nóng nảy và hiếu chiến. Cũng dễ bị kích động, hung dữ đối với cả chủ và những động vật xung quanh.
• Có hiện tượng thường xuyên chảy nước dãi. Bệnh dại thường có xu hướng làm ảnh hưởng đến miệng của mèo khiến chúng cảm thấy khó nuốt vì vậy hay chảy nước dãi hoặc sùi bọt mép.
• Mất kiểm soát cơ bắp. Vì vậy giai đoạn cuối của bệnh dại, mèo có thể bị hôn mê hoặc tê liệt.

4. Bệnh dại ở mèo có thể lây sang cho người hay không?

Như đã nói ở trên, người không là trường hợp ngoại lệ để virus dại tấn công. Vì vậy, trong trường hợp mèo của bạn mắc bệnh dại, cần phải đề phòng tiếp xúc với nước bọt của chúng. Điều này không có nghĩa là mèo liếm hay chảy nước dãi lên người là sẽ bị nhiễm bệnh, nước bọt cần được tiếp xúc với màng nhầy hoặc vết thương hở. Con người cũng có thể nhiễm bênh dại thông qua vết cào, xước của động vật nhưng rất ít, trừ trường hợp móng của động vật gây ra vết xước có dính nước bọt nhiễm virus.

Khi nghi vấn có nguy cơ nhiễm bệnh dại, phải liên hệ ngay với bác sĩ để có phương pháp điều trị, hoặc tức thời tiêm vaccine để ngăn ngừa diễn biến phức tạp có thể gây ra do bệnh dại.

5. Chuẩn đoán và điều trị bệnh dại: 

Bệnh dại ở mèo không có những dấu hiệu rõ ràng ngay lập tức. Thời gian ủ bệnh sau khi tiếp xúc có thể kéo dài vài tuần, thậm chí có trường hợp được ghi nhận lên đến cả năm. Hiện nay vẫn chưa có một xét nghiệm nào về phát hiện bệnh ở động vật sống. Nếu có nghi ngờ về bệnh dại, bác sĩ thú y chỉ có thể yêu cầu tiêm vaccine tăng cường để ngăn ngừa và cách ly sau đó.

Khi bệnh dại bộc phát, không có cách điều trị nào chữa khỏi. Sức khỏe của mèo sẽ suy giảm nghiêm trọng và tử vong trong vòng 7 ngày. Khi mèo đột ngột chết không rõ lí do và bạn nghi ngờ có thể do bệnh dại, bác sĩ thú y chỉ có thể thực hiện phương pháp nghiên cứu thông qua mẫu não của mèo, đây là cách chắc chắn để biết mèo có mắc bệnh hay không.

Vì vậy, hiện tại chỉ có phương pháp tiêm phòng là cách tối ưu nhất để bảo vệ thú cưng của bạn trước những nguy cơ và hậu quả gây ra bởi bệnh dại.